جستجو کردن
Close this search box.

آموزش عود

اساتید عود در آموزشگاه

هیچ داده ای یافت نشد

پیش ثبت نام در دوره آموزشی عود

این فیلد برای اعتبار سنجی است و باید بدون تغییر باقی بماند .

یادگیری ساز عود در چه سنی خوب است؟

در هر سن و سالی که باشید می‌توانید آموختن موسیقی و آموزش ساز عود را شروع کنید. عده‌ای فکر می‌کنند کودکان نمی‌توانند متمرکزانه، آموزش‌های مربوط به نواختن ساز عود را دنبال کنند. در حالی که اینطور نیست و از قضا کودکان که زمان آزادتری دارند و معمولاً هوش یادگیری در آن‌ها بیشتر است، بهتر از عهده فراگیری اصول نوازندگی عود برمی‌آیند؛ البته به شرط آنکه خسته نشوند و جا نزنند!

آموزش ساز عود در سنین بالا نیز خالی از لطف نیست. لذت نواختن این ساز در سالمندان، با هیچ چیز دیگری قابل مقایسه نیست؛ ضمن آنکه سالمندان با یادگیری نواختن عود، می‌توانند از سلامت روانی خود محافظت کنند و ریسک بروز بیماری‌هایی مثل آلزایمر را به حداقل برسانند.

پیشنیاز دوره عود

برای شروع یادگیری و آموزش ساز عود از همان شروع دوره سلفژ در کلاس آموزش داده می‌شود اما داشتن گوش موسیقایی می‌تواند در مسیر آموزش بسیار مفید باشد.

کتاب و روش آموزش عود

روش آموزش براساس گوش موسیقایی، تحصیلات هنرجو تدوین می‌گردد ولی به طور کلی در یک دوره‌ی یک ساله روند آموزش به این صورت است که هنرجو درک نسبی از نواختن عود بدست آورد تا بتواند ملودی‌های ساده‌ای که می‌شنود را با ساز عود بزند. درک نسبی از تئوری موسیقی، ریتم‌ها و ملودی‌ها بدست می‌آورد و می‌تواند ملودی‌ها را بدون ساز تا حد خوبی اجرا کند. آشنایی با مکاتب مختلف عود پس از سال دوم بدست می آورد. کتاب مبانی عودنوازی استاد خوانساری در این دوره تدریس می شود.

کمی در مورد ساز عود

عود، رود، یا بربط از قدیمی‌ترین سازهای مشرق زمین است. تاریخ نگاران و موسیقی‌دانان، درباره خاستگاه این ساز و تاریخ پیدایش آن، نظرات متفاوتی دارند. برخی بر این باورند که عود، از بلخ سربرآورده و عده‌ای دیگر، ریشه ساز عود را در هند می‌جویند. با نگاهی به تاریخ دوران اشکانی و ساسانی، متوجه می‌شویم که عود در این دوران بسیار گسترش داشته و این باعث شده تا بسیاری آن را سازی ایرانی معرفی کنند.

ساز عود و تاریخچه آن

عود، جزو اصیل‌ترین سازهای موسیقی در ایران است. در آثار به جای مانده از سومری‌های باستان، ردپایی از این ساز را می‌توان دید. تاریخ‌شناسان با نظر به آثار باستانی میان رودان که به هزاره دوم قبل از میلاد تعلق دارد، نگاره مردی ایستاده را دیده بودند که در حال نواختن عود بود.

نواختن عود، پس از سومری‌ها در دوران هخامنشیان نیز رایج بوده و دوران طلایی آن، مربوط به سلسله ساسانی است. البته در ایران پیش از اسلام، به عود بربط می‌گفتند. وقتی بربط به کشورهای عربی راه یافت، جانشین مزهر شد. برخی منابع نوشته‌اند اولین کسی که در عربستان شروع به نواختن عود نمود، ابن سریح ایرانی بود که ضمن نواختن این ساز، به تعلیم آن نیز می‌پرداخت.

گفته شده که عبدلله بن زبیر، جمعی از ایرانیان را برای تعمیر خانه کعبه، به مکه دعوت کرده بود. مرمت گران ایرانی در این سرزمین عود می‌نواختند و اهل مکه از شنیدن صدای این ساز شگفت انگیز، غرق در لذت می‌شدند.

قیمت ساز عود

ساز عود، ساز گرانی نیست. البته ارزان‌ترین نمونه‌های عود، بیش از ۲ و نیم میلیون تومان قیمت دارند. اگرچه کیفیت ساز، تاثیر به سزایی در صدادهی آن دارد و لذت نواختن را برای نوازنده دوچندان می‌کند، اما برای شروع آموزش ساز عود لازم نیست به سراغ مدل‌های گران قیمت بروید. بهتر است با مشورت استاد خود، سازی با کیفیت با قیمت مناسب پیدا کنید.

آموزشگاه موسیقی علم که افتخار همراهی با اساتید بزرگ حوزه موسیقی را دارد، آماده ارائه خدمات به هنرجویان عزیز است. شما می‌توانید راهنمایی‌های لازم درباره خرید بهترین ساز عود را از اساتید این مجموعه جویا شوید و زیر نظر بهترین ها، فراگیری اصول و قواعد نوازندگی این ساز را شروع کنید.

اجزای ساز عود

ساز عود مثل هر ساز دیگری از بخش‌های مختلفی تشکیل شده که عبارت‌اند از:

  • کاسه طنینی: کاسه طنینی و صفحه روی عود، شبیه گلابی است. این قسمت از اتصال ترک‌های چوبی متعدد به هم ساخته شده و از نظر طولی به دو بخش تقسیم می‌شود. جنس صفحه روی بربط، چوبی است. (به ویژه چوب کاج) برای خروج صدا از کاسه، یک دایره بزرگ و دو دایره کوچک مشبک که از جنس استخوان هستند، روی کاسه تعبیه شده است.
  • سیم گیر و خرک: خرک عود، یک قطعه چوبی است که طول آن حدوداً ۱۰ سانتیمتر است. این قطعه که بر روی آن می‌توان شیارهای کم عمقی را دید، در قسمت پایینی کاسه قرار می‌گیرد. خرک، مستقیماً روی صفحه نمی‌چسبد و معمولاً بین آن و صفحه، یک صدف یا تکه‌ای چوب قرار می‌گیرد. در برخی مدل‌های عود، خرک وظیفه سیم گیر را نیز بر عهده دارد و وتر روی سوراخ‌های خود گره می‌خورد و به سمت گوشی‌ها می‌رود. اما در بسیاری از این سازها، وترها به سیم گیری که در انتهای بدنه کاسه است، متصل می‌شوند.
  • پل: پل‌های افقی متصل به صفحه، در ۵ نقطه از صفحه به سمت داخل قرار گرفته‌اند و از تغییر فرم صفحه ممانعت می‌کنند.
  • وترها: عود، ۱۰ وتر (سیم) دارد که ۲ به ۲ با هم جفت و کوک می‌شوند. گاهی، بم‌ترین وتر را تکی می‌بندند و آن را برای صدای واخوان در نظر می‌گیرند. جنس وترها یا ابریشم تابیده با روکش فلزی است و یا روده تابیده گوسفند که از آن تحت عنوان زه نام می‌برند. گاهی هم برای ساخت وتر از سیم‌های نایلونی استفاده می‌شود.
  • دسته: عود، دارای دسته‌ای کوتاه از جنس چوب بوده که اندازه آن، حدوداً یک سوم طول کاسه است. قطر این دسته به ۱۰ سانتیمتر می‌رسد. در گذشته، بر روی دسته عود، دستان‌بندی می‌شد که مزایای بسیاری هم داشت؛ چیزی که امروزه متاسفانه در این ساز نمی‌بینید!
  • سرپنجه: سرپنجه یا همان جعبه گوشی، یک محفظه توخالی است که ابتدای طول دسته ساز قرار دارد و محل قرار گرفتن گوشی‌ها است. (در هر طرف، ۵ گوشی) اگر دقت کرده باشید، سرپنجه، کمی متمایل به عقب طراحی شده است.
  • شیطانک: به قطعه چوبی باریک و کوتاه که میان دسته و سرپنجه قرار می‌گیرد و وترها از مابین شیارهای کم عمق آن عبور می‌کنند، شیطانک گفته می‌شود.
  • مضراب: مضراب از پلاستیک‌های نرم یا پر پرندگان ساخته شده و برای نواختن ساز از آن استفاده می‌شود. نوازنده معمولاً مضراب را در دست راست می‌گیرد.